เฮลิโคเนีย

ต้นเฮลิโคเนีย 

ชื่อวิทยาศาสตร์: Heliconiaceae spp & hybird
ชื่อสามัญภาษาอังกฤษ: Heliconia, Yellow bird, Parrot flower.
วงศ์: Heliconiaceae 
ถิ่นกำเนิด:  ทวีปอเมริกา และหมู่เกาะแคริบเบียน
การขยายพันธุ์:  เพาะเมล็ด แยกกอ เพาะเลี้ยงเนื้อเยื่อ
 

ลักษณะทั่วไป

“ เฮลิโคเนีย”  เป็นสกุลพันธุ์ไม้ที่มีหลายสายพันธุ์ มีชื่อภาษาไทยต่างๆกัน เช่น ธรรมรักษา ก้ามกุ้ง ก้ามกั้ง และสร้อยกัทลี เป็นไม้เขตร้อน ที่นิยมใช้เป็นไม้ตัดดอก ไม้กระถางและตกแต่งสถานที่ ทั้งในและต่างประเทศมีหลายสายพันธุ์ เป็นไม้อวบน้ำยืนต้น มีลำต้นใต้ดินเรียกว่าเหง้า ส่วนของลำต้นที่เหนือดินเรียกว่า “ต้นเทียม” ประกอบด้วยลำต้น ซึ่งมีกาบใบวางซ้อนสลับกันไปมา ใบเมื่อเจริญเต็มที่มักมีช่อดอก 

“ดอกเฮลิโคเนีย” จะออกเป็นช่อ มีสีสันสวยงามและมักแทงออกมาจากกลางลำต้น ช่อดอก อาจอยู่ในแนวตั้งหรือห้อย แล้วแต่ชนิด  ส่วนของ “ช่อดอก” ประกอบด้วยก้านช่อดอกเป็นส่วนต่อระหว่างโคนใบสุดท้ายกับโคนกลีบประดับกลีบแรก  

“กลีบประดับ” เป็นส่วนพัฒนามาจากใบ ก้านต่อระหว่างกลีบประดับส่วนนี้อาจมีสีและผิวแตกต่างจากกลีบประดับ  มีหลายสีแล้วแต่สายพันธุ์เช่น สีเหลือง สีแดง ชมพู ส้ม หรืออาจมีจุดประสีแดง “ผล” มีลักษณะคล้ายผลท้อ มีเนื้อนุ่มและมีชั้นหุ้มเมล็ดที่แข็ง ผลสุกจะมีสีน้ำเงิน

นิเวศวิทยา

“เฮลิโคเนีย” สามารถเจริญเติบโตได้ทั้งในที่ร่มรำไรถึงกลางแจ้ง ชอบดินร่วนปนทรายและระบายน้ำดี  เจริญเติบโตได้ดีในที่ลุ่มและชื้นแฉะ สามารถทนน้ำท่วมหรือน้ำขังได้ ขยายพันธุ์โดยการเพาะเมล็ด แยกกอ และการเพาะเนื้อเยื่อ 

ประโยชน์ 

เหมาะสำหรับปลูกบังมุมอาคาร บังกำแพง ริมลำธาร น้ำตก สระว่ายน้ำ หรือ ปลูกริมถนน 

สวนนงนุชพัทยาทำหน้าที่เป็นสถานที่ๆ เก็บรวบรวมชนิดของเฮลิโคเนีย ระหว่างประเทศและได้ ทำการเก็บอนุรักษ์พันธุ์ไม้ที่ใหญ่ที่สุดในโลก และยังมีการเพิ่มสายพันธ์ุใหม่ที่มาจากการปรับปรุงพันธุ์ การแลกเปลี่ยน และการอนุรักษ์อย่างต่อเนื่อง จำนวนชนิดและสายพันธุ์ทั้งหมดของ เฮลิโคเนียประมาณ 600 ชนิด แต่ที่มีอยู่ในสวนฯ 508 ชนิด