โสนน้อยเรือนงาม

นิทานพื้นบ้านเรื่องโสนน้อยเรือนงาม

เรื่องย่อ

กล่าวถึงท้าวกาลศึกแห่งกรุงนพรัตน์  มีมเหสีชื่อนางประไพ  และพระโอรสชื่อวิจิตรจินดา  เมื่ออายุได้ 15 ปี พระวิจิตรจินดาลาบิดามารดาไปเที่ยวป่าและถูกพิษของพญานาคที่มาคายทิ้งไว้บนแท่นหินจึงสลบไป แก้ไขอย่างไรก็ไม่ฟื้น โหรทำนายว่าอีก 7 ปีเนื้อคู่ของพระองค์จะมารักษาจนหาย

เมืองโรมวิสัยมีพระราชาชื่อท้าวหัสวิไชย มเหสีชื่อนางเกศสะณี และพระธิดาชื่อโสนน้อยเรือนงาม เนื่องจากเมื่อนางเกิดมามีเรือนน้อยเป็นของคู่บุญติดมาด้วย

ครั้นเมื่อนางโสนน้อยมีอายุได้ 14 ปี  โหรทำนายว่านางมีกรรมจะต้องออกจากเมืองไป แล้วจะพบเนื้อคู่แต่จะได้รับความทุกข์ยาก  หากนางยังอยู่ในเมืองต่อไป  ท้าวหัศวิไชยและนางเกศสะณีจะสิ้นพระชนม์  นางโสนน้อยจึงออกเดินป่า  พระอินทร์สงสารนางจึงเอาของวิเศษคือยาชุบคนตายให้ฟื้นมาให้นาง วันหนึ่งนางโสนน้อยมาพบนางกุลาที่ถูกงูกัดตายจึงรักษาด้วยยาวิเศษจนฟื้น แล้วชวนเดินทางไปด้วยกัน กระทั่งถึงพลับพลาที่พระวิจิตรจินดาประทับ นางโสนน้อยใช้ยาวิเศษรักษาพระวิจิตรจินดาจนฟื้น  ระหว่างนั้นส่งเครื่องทรงให้นางกุลาถือแล้วเดินไปสรงน้ำ นางกุลาฉวยโอกาสใส่เครื่องทรงนางโสนน้อย อ้างว่าเป็นผู้รักษาพระวิจิตรจินดา  และว่านางโสนน้อยเป็นข้าของนาง  ท้าวกาลศึกและนางประไพจึงต้องรับนางกุลาเข้าเมืองด้วย

อยู่มาวันหนึ่งพระวิจิตรจินดาลาบิดามารดาไปเที่ยวทะเล  เมื่อจะออกเรือปรากฏว่าถอนสมอเรือไม่ขึ้น  คิดว่าเทวดาคงจะยับยั้งเพื่อให้รอสิ่งใดสิ่งหนึ่ง จึงให้ป่าวร้องว่าใครต้องการฝากซื้อสิ่งใดบ้าง  นางกำนัลทั้งหลายต่างฝากซื้อของ  แต่ก็ยังถอนสมอเรือไม่ขึ้น  เสนาทูลว่ายังเหลือนางโสนน้อยที่ยังไม่ได้ถาม เสนาจึงไปถามนาง  นางว่าต้องการฝากซื้อเรือนน้อยเรือจึงออกได้

เมื่อพระวิจิตรจินดากลับมาถึงเมือง  จึงนำเรือนน้อยไปให้นางโสนน้อย  เมื่อได้เรือนน้อยมาแล้วพวกข้ารับใช้ในเรือนน้อยก็เปิดประตูมารับนางเข้าไปอยู่ในเรือนน้อย  ฝ่ายพระวิจิตรจินดามีจิตรักใคร่นางโสนน้อยลอบมาหา  เห็นนางอยู่ในเรือนน้อยจึงอธิษฐานว่าหากเป็นเนื้อคู่กับนางขอให้เข้าไปในเรือนได้  นางกุลามาเห็นจึงคิดจะทำลายเรือนน้อย  พระวิจิตรจินดาจึงให้จับนางกุลาแล้วจึงรู้ความจริงว่าแท้จริงนางโสนน้อยเป็นคนรักษาตน  นางโสนน้อยจึงเล่าประวัติของนางให้ท้าวกาลศึก  นางประไพ  และพระวิจิตรจินดาฟัง  ท้าวกาลศึกจึงจัดพิธีอภิเษกนางโสนน้อยกับพระวิจิตรจินดา  และส่งสาส์นไปแจ้งให้ท้าวหัศวิไชยทราบ

ต่อมานางโสนน้อยและพระวิจิตรจินดาลาท้าวกาลศึกไปเมืองโรมวิไสย เกิดพายุเรือแตกทั้งสองจึงพลัดกัน พระวิจิตรจินดาได้ไปอยู่กับพระฤาษี  ส่วนนางโสนน้อยขึ้นฝั่งและได้พบกับเงาะสองผัวเมียคือพัทธุลีและนางวันนาถูกเสือกัด  นางโสนน้อยมาช่วยไว้ทั้งสองจึงขอติดตามไปด้วย  จนพบยักษ์จัตุภักตร์ซึ่งหลงรักนาง และพานางไปไว้ในสวนกับตายาย